Răng bị mẻ có thể do những tác động mạnh từ yếu tố bên ngoài hoặc bệnh lý răng miệng. Dù xuất phát từ bất kỳ nguyên nhân nào thì răng bị mẻ cũng gây ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ cũng như sức khỏe răng miệng, cản trở ăn nhai. Vậy làm thế nào để khắc phục tình trạng răng sứt mẻ?
Các trường hợp sứt mẻ răng thường gặp
Thông thường, một chiếc răng được cấu tạo từ 3 thành phần cơ bản bao gồm men răng, ngà răng và tủy răng. Men răng là lớp ngoài cùng rất cứng chắc, có tác dụng bao bọc, bảo vệ ngà và tủy răng.
Tuy nhiên, vì một nguyên nhân nào đó khiến men răng bị tổn thương, cấu trúc răng bị vỡ, không còn hình dạng như ban đầu thì gọi là sứt mẻ răng.
Sứt mẻ răng thường xảy ra ở các cạnh cắn do quá trình ăn nhai mạnh. Hoặc cũng có thể ở nhóm răng cửa do nằm ở phần trước của hàm, rất dễ bị chấn thương, va đập.
Các trường hợp răng sứt mẻ phổ biến mà bạn thường thấy nhất là:
– Răng bị sứt mẻ một phần nhỏ, không vượt quá 1/3 kích thước của thân răng
– Răng bị sứt mẻ lớn, vượt quá 1/3 thân răng nhưng chân răng vẫn còn chắc khỏe
– Răng bị sứt mẻ hết thân răng, sát nướu và chân răng bị lung lay
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng răng mẻ
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng răng sứt mẻ, trong đó phổ biến nhất là có thể kể đến những yếu tố sau:
– Bị va đập, chấn thương: Tai nạn xe, lao động, sinh hoạt hoặc va chạm khi tập tập luyện, chơi thể thao,… là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến răng bị tác động mạnh và dẫn đến tình trạng sứt mẻ.
– Thói quen xấu trong sinh hoạt: Thường xuyên dùng răng cắn vật cứng, nhai đá, kẹo cứng, cạy mở nắp chai hoặc tật nghiến răng khi ngủ sẽ khiến men răng bị mòn, yếu hơn bình thường và dễ sứt mẻ.
– Thiếu các khoáng chất: Canxi và Fluor là hai thành phần quan trọng giúp răng được cứng chắc. Vì vậy mà khi răng bị thiếu hụt Canxi và Fluor sẽ làm tăng nguy cơ sứt mẻ khi ăn nhai.
– Chế độ dinh dưỡng thiếu cân bằng: Việc tiêu thụ quá nhiều những thực phẩm có hàm lượng đường cao hoặc thực phẩm nhiều axit như nước ngọt có ga, chanh, me, cóc, đồ muối chua,… sẽ làm cho men răng bị mài mòn và dễ sứt mẻ.
– Bệnh lý răng miệng: Khi bạn gặp các vấn đề về sức khỏe răng miệng, cụ thể là sâu răng thì mô răng sẽ dễ bị sứt mẻ hơn so với bình thường do các tổ chức sâu răng đã phá hủy cấu trúc men răng.
Hậu quả của răng mẻ
Như đã đề cập ngay từ ban đầu, một chiếc răng bị sứt mẻ có thể bao gồm các tình trạng từ một vết vỡ nhỏ ở ngoài men răng đến một phần lớn men răng làm lộ ngà và tủy răng. Điều này sẽ gây ra những ảnh hưởng nhất định đến thẩm mỹ và sức khỏe răng miệng.
Suy giảm tính thẩm mỹ
Răng bị sứt mẻ, đặc biệt là ở nhóm răng phía trước sẽ khiến cung hàm mất đi vẻ hài hòa, làm bạn trở nên tự ti, ngại ngùng khi cười nói, giao tiếp hằng ngày.
Tổn thương mô mềm
Khi răng bị sứt mẻ sẽ hình thành các cạnh nhọn trên răng. Trong quá trình ăn nhai sẽ có trường hợp vô tình cắn phải lưỡi hoặc má trong. Lúc này vết thương sẽ đau và chảy máu nhiều hơn so với bình thường.
Gây đau đớn, khó chịu
Men răng không chứa các dây thần kinh nên trường hợp chỉ sứt mẻ một phần nhỏ men răng, bạn sẽ không có bất kỳ cảm giác khó chịu hay đau đớn nào.
Tuy nhiên, điều này sẽ thay đổi khi men răng bị sứt mẻ lớn làm lộ ngà răng và tủy răng ra ngoài. Ngà và tủy răng rất nhạy cảm, khi tiếp xúc với không khí, thực phẩm hoặc sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ đều gây ra cảm giác đau buốt khó chịu.
Nếu không được can thiệp sớm, phần men răng còn lại sẽ bị đổi màu. Và đồng thời vi khuẩn còn tác động vào tủy răng gây tình trạng viêm nhiễm, làm tăng nguy cơ mất răng sớm.
Suy giảm chức năng ăn nhai
Hầu hết tất cả các răng trên cung hàm đều đảm nhận vai trò quan trọng trong việc cắn xé và nghiền nhuyễn thức ăn. Do đó khi một hoặc nhiều chiếc răng bị mẻ sẽ khiến chức năng ăn nhai suy giảm. Lâu dần còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa.
Cách khắc phục tình trạng răng sứt mẻ
Cách xử lý răng bị sứt mẻ tại nhà
Khi răng bị sứt mẻ nhưng bạn chưa thể sắp xếp được thời gian đến nha khoa ngay thì có thể áp dụng một số mẹo sau để xử lý tạm thời chiếc răng mẻ tại nhà:
– Trước tiên, cần đảm bảo đã lấy toàn bộ những mảnh vỡ của chiếc răng mẻ ra ngoài. Tránh trường hợp mảnh vỡ vẫn còn, lẫn vào thức ăn và chất lỏng trôi xuống hệ tiêu hóa khiến họng hoặc đường ruột bị tổn thương.
– Tuyệt đối không đưa lưỡi vào phần gờ răng bị mẻ vì chúng khá bén, có khả năng làm bạn chảy máu.
– Thay vào đó, bạn có thể dùng bông gòn hoặc sáp nha khoa để che phủ các gờ răng sắc nhọn, đảm bảo không tổn thương đến mô mềm.
– Súc miệng bằng nước muối sinh lý nhằm ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng răng.
– Cẩn trọng trong quá trình ăn uống. Ưu tiên những thực phẩm mềm lỏng, dễ nuốt để hạn chế lực nhai.
– Tránh những thực phẩm cứng, dẻo, dai, chua, cay, quá lạnh hoặc quá nóng làm răng bị kích thích.
– Và điều quan trọng nhất là bạn nên hẹn gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để có giải pháp phù hợp phục hình lại thân răng, tránh mô răng hở quá lâu khiến vi khuẩn xâm nhập.
Khắc phục tình trạng răng sứt mẻ tại nha khoa
Tại nha khoa, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra, thăm khám, tùy vào nguyên nhân và mức độ răng sứt mẻ mà bác sĩ sẽ có những chỉ định cho phù hợp.
Trường hợp điều trị bảo tồn
– Trám răng: Nếu trường hợp răng bị sứt mẻ không vượt quá 1/3 thân răng, phương pháp hàn trám sẽ được chỉ định thực hiện. Phương pháp này được thực hiện bằng cách dùng vật liệu Composite bổ sung vào vị trí khuyết thiếu, tạo hình lại chiếc răng hoàn chỉnh như ban đầu.
Vật liệu Composite không chỉ cho độ bền chắc tốt, cải thiện ăn nhai mà còn có màu sắc tương tự như răng thật, đảm bảo giá trị về mặt thẩm mỹ. Thời gian hoàn thành chỉ mất từ 15 – 20 phút và chi phí tiết kiệm, khoảng từ 300.000 – 400.000 VNĐ.
– Bọc răng sứ: Nếu răng cửa bị gãy lớn, vượt quá 1/3 thân răng, miếng trám sẽ không đảm bảo về thẩm mỹ cũng như độ bền chắc, rất dễ bị bong tróc.
Vì vậy mà trường hợp này bác sĩ thường chỉ định bọc răng sứ. Kỹ thuật được thực hiện bằng cách mài đi chiếc răng sứt mẻ theo tỷ lệ nhất định, sau đó bọc mão sứ lên trên.
Vật liệu sứ có độ bền chắc cao, cho khả năng ăn nhai chắc chắn. Đồng thời còn mang lại giá trị thẩm mỹ cao nhờ màu sắc sứ giống hệt như răng thật.
Thời gian để hoàn tất quy trình bọc răng sứ thường mất trung bình từ 2 – 4 ngày với ít nhất 2 lần hẹn đến nha khoa. Chi phí bọc răng sứ dao động từ 1.000.000 – 7.000.000 VNĐ/răng tùy thuộc vào loại răng sứ mà bạn chọn.
Trường hợp điều trị không bảo tồn
Nếu răng bị sứt mẻ lớn, mất gần như toàn bộ thân răng và chân răng lung lay thì việc điều trị bằng các phương pháp bảo tồn là điều không thể.
Trường hợp này bắt buộc phải nhổ răng để ngăn ngừa đau nhức và viêm nhiễm. Sau đó, bác sĩ sẽ khuyến cáo người bệnh trồng lại răng giả để khôi phục chức năng ăn nhai cũng như tính thẩm mỹ của hàm răng.
Nha khoa hiện đại có nhiều phương pháp trồng răng giả, trong đó cấy ghép Implant được xem là vượt trội, toàn diện nhất, được các nha sĩ trên thế giới khuyên dùng.
Vì nếu răng giả tháo lắp và cầu răng sứ chỉ có thể khôi phục được thân răng thì cấy ghép Implant có thể khôi phục được cả thân và chân răng đã mất. Đặc biệt, răng Implant còn có thể đứng độc lập trên cung hàm mà không cần mài răng kế cận làm trụ như cầu răng sứ, giúp bảo tồn răng thật tối đa.
Để hoàn tất quá trình cấy ghép Implant cần ít nhất từ 3 – 6 tháng. Trước tiên bác sĩ sẽ tiến hành cấy ghép Implant vào trong xương hàm. Sau đó gắn cố định mão răng sứ lên trên thông qua khớp nối Abutment. Răng Implant cho thẩm mỹ như răng thật, ăn nhai chắc chắn và thời gian sử dụng lâu dài.
Cách chăm sóc và phòng ngừa răng mẻ
Để ngăn ngừa răng sứt mẻ, bạn cần quan tâm hơn đến chế độ ăn uống, chăm sóc răng miệng hằng ngày:
– Chải răng đúng cách, khoa học. Mỗi ngày cần chải răng ít nhất 2 lần và dành ra từ khoảng 2 – 3 phút cho mỗi lần chải.
– Lưu ý, khi chải răng nên đặt bàn chải nghiêng góc 45 độ so với nướu, thao tác bàn chải theo chuyển động tròn, chải đầy đủ các mặt của răng một cách nhẹ nhàng. Tránh chải mạnh tay theo chiều ngang gây tụt nướu.
– Sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch vụn thức ăn thừa và mảng bám còn tồn đọng, dính giắt ở kẽ răng. Tránh sử dụng tăm nhọn có thể làm tổn thương đến mô nướu.
– Súc miệng với nước muối sinh lý hoặc nước súc miệng có nồng độ fluor phù hợp loại bỏ vi khuẩn, giúp răng được chắc khỏe.
– Hạn chế tiêu thụ những thực phẩm có hàm lượng đường cao hoặc chứa nhiều axit như bánh kẹo, nước ngọt có ga, nước chanh, đồ muối chua,… Trường hợp sử dụng những thực phẩm này, bạn nên uống lại nước lọc.
– Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, canxi, vitamin D và khoáng chất tốt cho răng như: rau chân vịt, thịt đỏ, hải sản, cà rốt, sữa, trứng,…
– Không dùng răng cắn vật cứng như nắp chai, đá viên, móng tay, đầu bút,… hoặc xé bao bì thực phẩm.
– Đeo dụng cụ bảo vệ hàm khi chơi thể thao. Với những trường hợp người bệnh có tật nghiến răng nên đeo máng chống nghiến khi ngủ.
– Cạo vôi răng và thăm khám nha khoa định kỳ 3 – 6 tháng/lần để phát hiện và kịp thời xử lý những vấn đề có thể xảy ra.
Từ những phân tích trên bài viết có thể thấy, răng bị sứt mẻ gây ra nhiều tác động đến thẩm mỹ cũng như sức khỏe răng miệng. Chính vì vậy mà ngay khi răng bị mẻ, bạn cần sơ cứu nhanh chóng và đến gặp nha sĩ càng sớm càng tốt để có biện pháp khắc phục kịp thời, ngăn ngừa biến chứng.
