Sún răng là tình trạng răng miệng tương đối phổ biến ở nhóm tuổi từ 1 – 3 tuổi, chúng gây ra khá nhiều hệ lụy liên quan đến thẩm mỹ, sức khỏe cũng như sự phát triển răng vĩnh viễn của trẻ sau này. Vậy con bị sún răng khắc phục như thế nào? Và cách phòng ngừa sún răng cho bé ra sao?
Sún răng là gì?
Sún răng là tình trạng mà cấu trúc răng bị phá hủy nghiêm trọng, thường phổ biến ở trẻ nhỏ.
Cũng giống như răng vĩnh viễn, răng sữa được cấu tạo gồm men răng, ngà răng và buồng tủy. Song lớp men và ngà răng sữa lại khá mỏng, độ canxi hóa thấp nên rất dễ bị tổn thương bởi vi khuẩn gây hại có trong khoang miệng.
Ban đầu là sự phá hủy của men răng, sau đó lan sang toàn bộ thân răng gây hiện tượng mủn dần và giảm đáng kể thể tích của thân răng. Tình trạng này được gọi là sún răng.
Thông thường, sún răng không gây đau nhức như sâu răng vì chỗ sún nông. Ngoài ra, dấu hiệu nhận biết của tình trạng này còn là ở vị trí sún, chúng thường có diện tích khá rộng, màu nâu hoặc đen.
Tốc độ lây lan của sún răng rất nhanh, nếu không được kiểm soát kịp thời sẽ lan sang các răng lành khác.
Tác hại khi trẻ bị sún răng
Nhiều bậc cha mẹ thường phớt lờ và không mấy quan tâm đến tình trạng răng sún của con vì nghĩ rằng chúng sẽ thay răng vĩnh viễn. Tuy nhiên, trên thực tế, không chỉ sún răng mà bất kỳ bệnh lý răng miệng nào của bé đều sẽ gây ra những ảnh hưởng nhất định.
Ăn nhai khó
Răng sữa đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ ăn nhai ngon miệng trong suốt những năm tháng đầu đời.
Khi sún răng, đặc biệt là trường hợp thân răng đã bị mủn sát lợi sẽ gây khó khăn trong lúc ăn nhai, thậm chí sinh ra đau nhức khiến trẻ biếng ăn, quấy khóc.
Và hệ lụy là không bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho sự phát triển về thể chất và trí não của trẻ.
Phát âm không rõ
Sún răng thường xảy ra ở nhóm răng phía trước cung hàm, điều này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn khiến trẻ gặp vấn đề trong phát âm. Theo thống kê, những trẻ nói ngọng thường gặp tình trạng sún răng.
Ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn
Răng sữa và răng vĩnh viễn có mối liên hệ mật thiết với nhau. Do đó, sức khỏe của răng sữa đôi khi là dự báo về sự phát triển của răng vĩnh viễn sau này.
Vào độ tuổi từ 5 – 6 tuổi, trẻ sẽ bắt đầu thay chiếc răng sữa đầu tiên, quá trình này sẽ kết thúc khi trẻ bước vào độ tuổi 12 – 13 tuổi. Ở mỗi vị trí răng sữa mất đi sẽ được thay thế vào chiếc răng vĩnh viễn.
Chính vì vậy mà trường hợp trẻ bị sún răng dẫn đến việc mất răng sớm hơn dự kiến, các răng kế cận có xu hướng nghiêng về phía khoảng trống, chiếm lấy không gian mọc của răng vĩnh viễn, từ đó tạo ra hiện tượng mọc chen chúc, mọc lệch hoặc mọc ngầm,…
Và hơn hết, ở vị trí những răng bị sún thường tập trung rất nhiều vi khuẩn gây hại, chúng không chỉ phá hủy răng mà còn gây tác động tiêu cực đến nướu, làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển của răng vĩnh viễn sau này.
Như vậy có thể thấy, mặc dù răng sữa sẽ được thay bằng răng vĩnh viễn nhưng sự tồn tại của chúng đặc biệt quan trọng và ý nghĩa.
Không chỉ đảm bảo ăn nhai, thẩm mỹ, phát âm mà răng sữa còn giúp định hướng đúng cho sự phát triển của răng vĩnh viễn. Chính vì vậy mà phụ huynh cần phải lưu tâm hơn đến tình trạng sức khỏe răng miệng của con.
Nguyên nhân khiến trẻ bị sún răng
Nguyên nhân khiến trẻ bị sún răng có rất nhiều, trong đó phổ biến nhất có thể kể đến những yếu tố sau:
– Bẩm sinh trẻ bị thiểu sản men răng hoặc chế độ dinh dưỡng hằng ngày thiếu hụt số lượng canxi và fluor trầm trọng khiến răng không đủ cứng chắc, từ đó dễ bị tổn thương trước sự tấn công của vi khuẩn.
– Thường xuyên tiêu thụ những thực phẩm chứa hàm lượng đường và axit cao, hoặc thói quen uống sữa vào ban đêm nhưng không súc miệng lại với nước cũng là nguyên nhân gây sún răng.
– Bố mẹ chưa đủ quan tâm đến việc chăm sóc, vệ sinh răng miệng hằng ngày của trẻ khiến vụn thức ăn tồn đọng lâu ngày hình thành mảng bám, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây hại phát triển.
– Trong quá trình mang thai, mẹ sử dụng các loại thuốc kháng sinh, đặc biệt là Tetracycline và Doxycycline sẽ khiến chất lượng men răng sữa của con kém, không đủ độ cứng, dễ bị tổn thương.
– Ngoài ra, trường hợp trẻ em sinh ra mắc bệnh vàng da cũng làm ảnh hưởng đến men răng.
Cách trị răng sún cho trẻ
Để ngăn chặn tình trạng sún răng diễn biến nặng hơn, ngay từ khi phát hiện những dấu hiệu ban đầu, bố mẹ cần có cách xử lý kịp thời.
Trị sún răng tại nhà
Trong trường hợp chưa thể sắp xếp được thời gian để đưa con đến nha khoa, bạn có thể áp dụng một số phương pháp sau:
– Súc miệng bằng nước muối sinh lý: Đây được xem là cách làm đơn giản và mang lại hiệu quả tương đối tốt. Đặc tính của muối là kháng khuẩn. Vì vậy mà đều đặn mỗi ngày, vào buổi tối trước khi đi ngủ và buổi sáng sau khi thức dậy, hãy cho con ngậm một ngụm nước muối rồi súc lại với nước sạch.
– Lá trầu không: Tinh dầu trong lá trầu không có đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm cao, nhờ đó mà dân gian hay sử dụng nguyên liệu này nhằm làm chậm quá trình sún răng, ngăn ngừa sự lây lan.
Cách thực hiện khá đơn giản, dùng 3 – 5 lá trầu không rửa sạch, giã nhuyễn rồi đắp lên vị trí sún răng. Sau khoảng 3 – 5 phút súc miệng lại với nước.
Hoặc bạn có thể đem lá trầu không đun với nước, để nguội rồi cho trẻ súc miệng hằng ngày tương tự như nước muối sinh lý.
– Cây lá lốt: Lấy một ít rễ cây lá lốt, rửa sạch, cho vào cối giã nhuyễn. Tiếp theo, dùng tăm bông hoặc ít bông gòn thấm dung dịch rồi bôi lên vị trí răng sún.
Để khoảng 3 – 4 phút rồi súc miệng lại với nước. Công thức này mỗi ngày bạn nên thực hiện từ 2 – 3 lần để mang lại kết quả tốt nhất.
Lưu ý, những phương pháp trị sún răng tại nhà chỉ mang tính chất tạm thời, chúng không thể khắc phục triệt để. Cách tốt nhất là bạn nên nhanh chóng sắp xếp thời gian và đưa con đến nha khoa để bác sĩ có biện pháp điều trị phù hợp.
Trị răng sún tại nha khoa
Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám nhằm xác định nguyên nhân và mức độ sún răng, từ đó đưa ra giải pháp an toàn, hiệu quả.
Trường hợp vị trí sún răng còn nông, chưa phá hủy thân răng quá nhiều, bé sẽ được chỉ định hàn trám bằng vật liệu composite để khôi phục lại thân răng, cải thiện ăn nhai và ngăn ngừa sự lây lan, viêm nhiễm.
Trường hợp bị sún răng nghiêm trọng, diện tích thân răng bị thu hẹp đáng kể hay đã ăn mòn sát nướu, bác sĩ sẽ xem xét việc nhổ bỏ.
Quyết định này được bác sĩ cân nhắc vô cùng thận trọng vì trường hợp nếu nhổ răng quá sớm sẽ làm tăng nguy cơ răng vĩnh việc mọc lệch, mọc không đúng vị trí.
Phòng ngừa sún răng cho bé như thế nào?
Để trẻ có hàm răng chắc khỏe, giảm thiểu nguy cơ sún răng, bố mẹ cần quan tâm hơn đến vấn đề chăm sóc, vệ sinh răng miệng của con.
Vệ sinh răng cho bé đúng cách
Kể cả khi con chưa mọc bất kỳ chiếc răng nào thì việc vệ sinh răng miệng hằng ngày là vô cùng cần thiết mà bố mẹ không nên bỏ qua. Mẹ hãy dùng gạc mềm thấm nước để vệ sinh lưỡi, nướu cho con.
Đến khi trẻ bắt đầu mọc những chiếc răng đầu tiên thì việc vệ sinh này cần được tiến hành thường xuyên hơn, duy trì đều đặn mỗi ngày.
Giai đoạn trẻ được 1 – 3 tuổi, hãy hướng dẫn con súc miệng bằng nước muối sinh lý và tập làm quen cách dùng bàn chải.
Giai đoạn từ 3 – 6 tuổi, phụ huynh cần quan tâm hơn và thường xuyên kiểm tra việc chải răng hằng ngày của trẻ nhằm đảm bảo con đang chải răng đúng cách.
Lưu ý, nên chọn loại bàn chải lông mềm, kích thước phù hợp với khoang miệng của trẻ để tránh gây tổn thương đến nướu. Đặc biệt, kem đánh răng cũng cần chọn sản phẩm dành cho độ tuổi nhất định.
Lưu ý về thực đơn cho bé
Hầu hết bất kỳ đứa trẻ nào cũng yêu thích bánh kẹo ngọt, socola, kem, nước ngọt,…. Tuy nhiên những thực phẩm này lại là nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ bị sún răng, do đó bố mẹ cần hạn chế cho con sử dụng. Trường hợp nếu ăn thì cần súc miệng lại với nước.
Bên cạnh đó, trong thực đơn dinh dưỡng hằng ngày của con, mẹ nên tăng cường bổ sung những thực phẩm giàu canxi, chất xơ, vitamin D, magie, sắt,…
Chú ý khi cho bé sử dụng thuốc
Thuốc kháng sinh là tác nhân gây ảnh hưởng đến chất lượng men răng của trẻ. Do đó, khi chưa có kê đơn từ bác sĩ, phụ huynh không nên cho con uống tùy tiện. Hoặc phụ nữ đang trong giai đoạn mang thai cũng không được uống kháng sinh bừa bãi.
Loại bỏ những thói quen xấu
Ngậm sữa khi bú, ngậm cơm, bú đêm,… là những thói quen xấu gây hại đến răng. Đặc biệt, đây còn là nguyên nhân gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của răng vĩnh viễn sau này. Chính vì vậy mà ngay khi phát hiện con có những thói quen này, bố mẹ cần tìm cách sửa dần.
Đưa trẻ đi khám răng định kỳ
Định kỳ 6 tháng, phụ huynh nên đưa con đến nha khoa 1 lần để bác sĩ kiểm tra tình trạng răng miệng. Điều này không chỉ giúp ngăn ngừa tình trạng sún răng, kiểm soát sự phát triển bình thường của răng vĩnh viễn mà còn giúp con ý thức hơn trong việc chăm sóc răng miệng hằng ngày.
Sún răng gây tình trạng mất răng sớm sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy đối với sức khỏe của con. Do đó ngay từ ban đầu, bố mẹ cần quan tâm và hướng dẫn con vệ sinh răng miệng đúng cách khoa học.
